Hoe benut je de maatschappelijke ideeënkracht van je organisatie?
Met collega’s in gesprek over een inclusieve werkvloer? Een vleesvrije toekomst? Of het bestrijden van institutioneel racisme? Een veilige ruimte, waarin je maatschappelijke issues open kan bediscussiëren, is cruciaal om samen tot impactvolle ideeën te komen. De lunchtafel van Issuemakers is voor mij gelukkig zo’n plek. Maar bij veel organisaties is er terughoudendheid om te praten over maatschappelijk gevoelige onderwerpen. Voor je het weet bestempelen collega’s je als ‘domrechts’ of ‘woke-gekkie.’ Hoe kan je voorkomen dat zo’n gepolariseerd debat ten koste gaat van de ideeënkracht binnen je organisatie?
Een andere kijk op anonimiteit
In mijn zoektocht naar een antwoord op deze vraag werd ik getriggerd door een interview met Australische filosoof Peter Singer. Deze zomer vertelde de invloedrijke denker in De Volkskrant over zijn wetenschappelijk tijdschrift waarin wetenschappers onder pseudoniem mogen publiceren. Singer en zijn collega’s kregen het idee voor hun Journal of Controversial Ideas nadat een collega-filosoof doodsbedreigingen ontving naar aanleiding van een stuk over euthanasie bij pasgeborenen. ‘Wetenschappers die schrijven over controversiële onderwerpen worden uitgescholden en bedreigd,’ zo merkt Singer op. De filosoof wil via het bieden van anonimiteit dat ideeën juist op zichzelf beoordeeld worden.
The Journal of Controversial Ideas heeft mijn opvatting over anonimiteit doen verschuiven. Ik bekeek anonimiteit vooral vanuit het egoïstische mensbeeld. Dat mensbeeld wordt treffend beschreven in Plato’s verhaal ‘De ring van Gyges.’ In dit verhaal vertelt Glaucon de mythe over de herder Gyges. De herder stuit na een aardbeving op een gouden ring die hem onzichtbaar kan maken. Gyges gebruikt de ring om de koning uit de weg te helpen, zijn vrouw te verleiden en zelf de troon te pakken. Moraal van het verhaal: de anonimiteit van de ring vrijwaart je van de gevolgen van een slechte daad, en zorgt bij iedereen voor onbeschaafd en egoïstisch gedrag. Kijk op Twitter en je ziet dat deze boodschap nog steeds relevant is: de online anonimiteit is een moderne ring van Gyges en zorgt voor een stroom van haatberichten.
Maar anonimiteit en het publieke debat hoeven niet altijd een toxische relatie te hebben, weet ik nu door de The Journal of Controversial Ideas. Gebruik anonimiteit op de juiste manier en het biedt de ruimte aan goed beargumenteerde ideeën die het publieke debat over gevoelige onderwerpen verder brengt.
Anonimiteit in je organisatie
Kan anonimiteit ook gebruikt worden om goede ideeën op te halen in je organisatie? Ja zeker, denk bijvoorbeeld aan de ouderwetse ideeënbus die vroeger nog wel eens in een kantoorhal hing. Er zijn echter meer proactieve en gerichtere manieren denkbaar. Een daarvan is de Issue Sprint die Issuemakers voor organisaties ontwikkelt. In vaste stappen, gebaseerd op de Design sprint van Google, van probleem naar oplossingen op een maatschappelijk vraagstuk. We ontleden samen het probleem, ontdekken kansen en komen tot uitvoerbare oplossingen. Belangrijk element bij het inrichten van de Issue Sprint? Je raadt het al: anonimiteit.
We maken gebruik van de verschillende experts en inzichten binnen een organisatie. Daarvoor proberen we alle inzichten uit de organisatie te trekken. Dat betekent dat iedere deelnemer, of het nou de directeur is of de baliemedewerker, zijn of haar ideeën kwijt moet kunnen. Ideeën moeten op zich zelf beoordeeld kunnen worden, los van de afzender, en dus anoniem. In de veilige snelkookpan van creatieve maatschappelijke inzichten die wij creëren willen deelnemers vaak alsnog vrijwillig hun inzichten persoonlijk toelichten (maar het hoeft niet!). Daarmee komen we maar al te vaak op concrete, creatieve, gedragen en onverwachte oplossingen voor maatschappelijke issues – en dat in een zeer korte tijd. De ervaring leert dat je door verschillende expertises uit organisaties op deze manier samen te brengen, je al binnen een dagdeel stappen kunt zetten die normaal gesproken weken of maanden in beslag nemen.
Meer weten hoe je via een Issue Sprint de ideeënkracht van je organisatie kan benutten? Bekijk het aanbod op onze website of neem contact op met een van onze adviseurs.
