Ga naar hoofdinhoud
Politiek & Public Affairs: De ‘heksificering’ van vrouwelijke politici

De NRC bestempelde het eerder als “de heksificering van vrouwelijke politici”: haat tegen vrouwelijke politici. Hoewel we overal ter wereld meer vrouwelijke leiders zien opkomen, stuit hun opkomst vaak op hevig verzet. Die vijandigheid was een aantal weken geleden ook weer in Nederland te zien. Een woedende menigte begroette Sigrid Kaag in Diepenheim met fakkels. Ondanks dat de demonstranten deden alsof ze zich van geen kwaad bewust waren, was het voor velen een overduidelijke intimidatiepoging. In het kader van de internationale vrouwendag, leek het ons een goed idee dit eens te onderzoeken.

We weten dat politici vandaag de dag steeds vaker te maken krijgen met (online) vijandigheid en bedreigingen. Maar vrouwelijke politici staan daarbij voor andere uitdagingen dan hun mannelijke collega’s. Zij zijn niet alleen het doelwit vanwege hun politieke overtuigingen, maar ook omdat ze vrouw zijn. Dit was ook het geval in de zaak Diepenheim. Kaag werd bij haar pogingen om in gesprek te gaan voortdurend voor heks of een rotwijf uitgemaakt, woorden die duidelijk verbonden zijn aan haar gender.

Deze haat wordt vaak gevoed door de verwachtingen die mensen van politici hebben. Historisch gezien worden vrouwelijke politici over het algemeen gezien als “zachtaardig”, “vriendelijk” en “empathisch”. Dit zijn positieve eigenschappen, maar ze zijn vaak verbonden met traditionele genderrollen, wat ertoe kan leiden dat vrouwelijke politici worden onderschat. Kaag gaat tegen deze vooroordelen in door assertief, vastberaden en uitgesproken te zijn. Haar leiderschap en zelfvertrouwen worden door anderen als bedreigend ervaren omdat ze niet voldoet aan het stereotype beeld van een vrouwelijke politicus. Dit probleem speelt overigens niet alleen bij Kaag, maar ook bij andere vrouwelijke politici.

Met de provinciale staten verkiezingen nog vers in het geheugen, zien we dat vrouwen op verschillende terreinen van de politiek ondervertegenwoordigd zijn. Zo is het landelijk gemiddelde aan vrouwen op de kieslijsten bij de provinciale staten 33%, daar waar Overijssel een dieptepunt van 19,6% kent. Bij de waterschappen ligt het gemiddelde nog lager: een landelijk gemiddelde van 27%, met een dieptepunt van 16,7% in het waterschap Vallei & Veluwe. Het landelijk gemiddelde in gemeenteraden is 37%, maar het gemiddelde in de Tweede Kamer ligt slechts 1% hoger.

Experts zien dat deze ‘heksificering’ van vrouwelijke politici en de achterblijvende representatie van vrouwen met elkaar te maken hebben. De manier waarop politici als Kaag worden behandeld in de maatschappij geeft een groot signaal af aan de volgende generatie. Zo zegt hoogleraar politicologie Liza Mügge: “Misogynie kan voor jonge politici een reden zijn om uit te stromen en voor aspirant-politici om er niet eens aan te beginnen”. Dit vrouwonvriendelijk politiek klimaat kan er op deze manier voor zorgen dat het aandeel vrouwen in de politiek zal stagneren. Laten we daarom zorgen dat onze acties na zulke incidenten de toekomstige generaties aanmoedigen in plaats van afkeren van de politiek.

De verhouding van vrouwen in de Provinciale Staten en Waterschappen: (bron: Stem op een Vrouw

Door Lisanne Linck

Behoefte aan advies van onze experts over jouw issue?    
Back To Top